คำตอบที่ 49
โครงการโปรยน้ำฟ้ามาสู่ดิน
พระบาทสมเด็จพระเจ้าอยู่หัว เสด็จพระราชดำเนินเพื่อทรงเยี่ยม พสกนิกรในภาคตะวันออกเฉียงเหนือ ในปีพ.ศ. 2498 ทรงสังเกตเห็นว่ามีเมฆปริมาณมากปกคลุมท้องฟ้าแต่ไม่สามารถก่อรวมตัวกันจนเกิดเป็นฝนได้ เป็นเหตุให้เกิดภาวะฝนทิ้งช่วงระยะยาวทั้ง ๆ ที่เป็นช่วงฤดูฝน ทำให้ประชาชนประสบปัญหาขาดแคลนน้ำเพื่ออุปโภคบริโภคและเกษตรกรรม ทรงคิดคำนึงว่าน่าจะมีมาตรการทางวิทยาศาสตร์ที่จะช่วยให้เมฆเหล่านั้นก่อรวมตัวกันจนเกิดเป็นฝนได้ จึงให้หม่อมราชวงศ์เทพฤทธิ์ เทวกุล วิศวกรผู้นำเทคโนโลยีสมัยใหม่มาประยุกต์กับทรัพยากรที่มีอยู่ โครงการพระราชดำริฝนหลวงจึงก่อกำเนิดขึ้น ภายใต้การพระราชทานข้อแนะนำจากพระบาทสมเด็จพระเจ้าอยู่หัวอย่างใกล้ชิดพร้อมกันนี้ได้มีการจัดตั้ง "สำนักงานปฎิบัติการฝนหลวง" ขึ้น เพื่อรับผิดชอบการดำเนินงานฝนหลวงในระยะต่อมาจนถึงปัจจุบัน
พระบาทสมเด็จ พระเจ้าอยู่หัวทรงวิเคราะห์การทำฝนหลวงว่ามี 3 ขั้นตอน คือ
ขั้นตอนที่ 1 ก่อกวน ก่อนปฏิบัติการณ์ ท้องฟ้าโปร่ง แต่มีความชื้นสัมพัทธ์ไม่ต่ำว่า 60 เปอร์เซ็นต์ ปฏิบัติการโดยก่อเมฆโดยใช้เครื่องบินเมฆอุ่นโปรยสารเคมีสูตร 1 ( ผงเกลือแป้ง ) บริเวณต้นลมของพื้นที่เป้าหมายที่ระดับความสูง 7,000 -8,000 ฟุต อนุภาคของ ผงเกลือแป้งจะทำหน้าที่เป็นแกนกลั่นตัวดูดความชื้นในอากาศ เกิดการควบแน่นกลายเป็นเม็ดน้ำและรวมตัวเป็นเมฆ
ขั้นตอนที่ 2 เลี้ยงให้อ้วน ขั้นตอนนี้ใช้สารเคมี คือ เกลือแกง สารประกอบสูตร ท.1 สารยูเรีย สารแอมโมเนียไนเตรท น้ำแข็งแห้ง และอาจใช้สารแคลเซียมคลอไรด์ร่วมด้วยเพื่อเป็นการเพิ่มแกนเม็ดไอน้ำ (Nuclii) ให้กลุ่มเมฆฝน มีความหนาแน่นมากขึ้น
ขั้นตอนที่ 3 โจมตี เมฆอุ่นเริ่มเจริญเติบโตขึ้นจนถึงขั้นเริ่มแก่ตัว และกลุ่มเมฆนั้นเริ่มเคลื่อนเข้าสู่พท.เป้าหมาย จากนั้นจึงโจมตีกลุ่มเมฆด้วยเทคนิคแซนด์วิช ( Sandwich ) โดยใช้เครื่องบินเมฆอุ่น 2 เครื่อง โปรยเกลือโซเดียมคลอไรด์ ( Sodium Chloride) ( สูตร 1 ) ทับยอดเมฆหรือฐานเมฆ อีกเครื่องหนึ่งโปรยผงยูเรีย ( สูตร4 ) เพื่อทำให้อุณหภูมิลดลงหรือเย็นลง ซึ่งจะเกิดเป็นเม็ดน้ำที่มีขนาดใหญ่มากและตกกลายเป็นฝนในที่สุด
ในปัจจุบันนอกจากการแก้ปัญหาภัยแล้ง "ฝนหลวง" ยังได้บรรเทาภาวะแวดล้อมเป็นพิษอันเกิดจากการระบาย น้ำเสีย และขยะมูลฝอยลงสู่แม่น้ำเจ้าพระยา เนื่องจากปริมาณน้ำจากฝนหลวงจะทำให้ภาวะมลพิษจากน้ำเสียเจือจางลงและเพื่อเพิ่มปริมาณน้ำในเขื่อนภูมิพลและเขื่อนสิริกิติ์เพื่อผลิตกระแสไฟฟ้า