จาก วนกรอีโคทัวร์
จันทร์ที่ , 27/1/2546
เวลา : 12:39
อ่าน = 594
|
จริงหรือที่ว่า ป่าไม้เป็นแหล่งต้นน้ำลำธาร ???
กับคำพูดที่ว่า ป่าไม้เป็นแหล่งต้นน้ำลำธาร หรือ ต้นไม้มีส่วนช่วยให้มีน้ำกินน้ำใช้และน้ำไหลตลอดทั้งปี ท่านคิดว่าคำพูดเหล่านี้เป็นความจริงหรือไม่? และเกิดขึ้นได้อย่างไร?
ต้นไม้มีประโยชน์หลากหลายต่อมนุษย์เราทั้งทางตรงและทางอ้อม บทบาทในด้านการเป็นแหล่งต้นน้ำลำธารก็ถือว่าเป็นประโยชน์ทางอ้อมอย่างหนึ่ง
ก่อนที่จะชี้ให้เห็นว่าต้นน้ำเป็นแหล่งต้นน้ำลำธารได้อย่างไร? ผมขอยกตัวอย่างระหว่างการที่เราเทน้ำลงไปบนอิฐก้อนหนึ่งกับฟองน้ำที่ใช้ล้างจานอันหนึ่ง ท่านก็จะเห็นว่าน้ำที่เทลงไปบนก้อนอิฐจะไหลผ่านไปอย่างรวดเร็ว ในไม่ช้าก็จะเหลือแต่อิฐแข็งๆและแห้งก้อนหนึ่ง ในขณะที่ฟองน้ำจะดูดซับน้ำเอาไว้ในรูพรุนที่มีอยู่มากมาย อันนี้ก็เปรียบได้กับบทบาทของต้นไม้ในการช่วยดูดซับน้ำฝนที่ตกลงมาเอาไว้และจะค่อยๆปลดปล่อยลงสู่แม่น้ำลำธาร ทำให้มีน้ำไหลตลอดปี
ต้นไม้ดูดซับน้ำฝนไว้ได้อย่างไร? ท่านที่เคยไปเที่ยวป่าคงจะสังเกตุเห็นว่าต้นไม้ในป่ามีระดับความสูงที่แตกต่างกันอยู่หลายชั้น มีทั้งไม้ชั้นบนที่มีขนาดสูงใหญ่ ไม้ชั้นรองที่มีความสูงลดลงมา รวมถึงไม้ชั้นล่างที่เป็นไม้พุ่มหรือหญ้าชนิดต่างๆ การที่ป่าไม้มีเรือนยอดหลายระดับชั้นทำให้ป่ามีความแน่นทึบ สามารถกั้นเม็ดฝนที่ตกลงมาไม่ให้หล่นลงสู่พื้นดินโดยตรง แต่จะค่อยๆตกผ่านชั้นเรือนยอดต่างๆลงมา นอกจากนี้บริเวณพื้นผิวดินก็จะมีซากใบไม้คอยดูดซับน้ำเอาไว้ร่วมกับเรือนรากซึ่งมีอยู่มากมายหลายระดับชั้นเช่นกันทั้งที่ผิวหน้าดินและที่ระดับความลึกต่างๆ ทำให้น้ำฝนค่อยๆซึมลงสู่พื้นดินและไหลไปรวมกันในชั้นใต้ดิน กลายเป็นน้ำใต้ดินซึ่งจะถูกปลดปล่อยออกมาในรูปของตาน้ำหรือน้ำซับ กลายเป็นลำธารเล็กๆซึ่งเมื่อไหลมารวมกันหลายๆสายก็จะกลายเป็นแม่น้ำลำคลอง ซึ่งมีคุณประโยชน์อย่างเอนกอนันต์ต่อมนุษย์เราทั้งทางตรงและทางอ้อมอย่างที่เราๆท่านๆทราบกันดีอยู่แล้ว
นอกจากนี้ป่าไม้ยังมีส่วนช่วยลดการพังทะลายของหน้าดินลงได้ เพราะจะช่วยลดความแรงของเม็ดฝนไม่ให้ปะทะกับพื้นดินโดยตรง ในขณะที่รากของต้นไม้ก็จะช่วยยึดดินเอาไว้ได้ด้วย ผิดกับที่โล่งหรือพื้นที่ๆไม่มีป่าไม้ปกคลุมก็จะไม่มีโครงสร้างใดมาช่วยลดความรุนแรงของเม็ดฝนเอาไว้ได้ ทำให้หน้าดินถูกชะล้างและไหลไปกับน้ำผิวดิน (Surface runoff) และจะกลายเป็นดินตะกอนไปทับถมอยู่ในแหล่งน้ำ ทำให้แม่น้ำลำธารตื้นเขิน นอกจากนั้นฝนที่ตกลงบนที่โล่งจะซึมซับลงสู่ชั้นใต้ดินได้น้อยกว่าพื้นที่ป่าไม้เช่นกัน เหมือนกับการที่เราเทน้ำลงบนก้อนอิฐ น้ำก็จะไหลผ่านไปอย่างรวดเร็วทำให้ไม่สามารถอุ้มน้ำเอาไว้ได้
ที่กล่าวมาเป็นประโยชน์ทางอ้อมเพียงไม่กี่อย่างของป่าไม้ ซึ่งแท้จริงแล้วป่าไม้ยังมีประโยชน์ทั้งทางตรงและทางอ้อมอื่นๆอีกมากมาย
อ่านบทความเหล่านี้ได้ที่หน้าเกร็ดธรรมชาติในเว็บไซต์วนกรอีโคทัวร์ www.wanakorn.com เรามีเนื้อหาสาระเกี่ยวกับป่าไม้ ธรรมชาติ และสิ่งแวดล้อมมากมายมานำเสนอต่อท่าน มีเวบบอร์ดให้ท่านเข้ามาตั้งคำถามในประเด็นเหล่านี้ เรามีทีมงานผู้เชี่ยวชาญคอยตอบคำถาม นอกจากนี้ยังมีเกมส์ตอบปัญหาชิงรางวัลบนเว็บไซต์ให้ร่วมสนุกอีกด้วย
คลิกมาเยี่ยมเราสิครับ
|
...ขอบคุณครับ... 
